Arşiv 17 Ekim 2019

Kısırlık (İnfertilite) Nedir?

Aile planlaması kapsamında eşlerin, bir yıl süre ile herhangi bir şekilde korunmaksızın düzenli olarak olarak devam eden cinsel ilişkilerine rağmen çocuk sahibi olamamaları ‘’infertilite’’ (halk arasındaki adı ile kısırlık) olarak adlandırılmaktadır.

Günümüzde kısırlığa ilişkin teşhis ve tedavi yöntemleri her ne kadar gelişmiş ve artmış olsa da bireysel veya toplumsal açıdan birtakım yanılgılar söz konusu. Bu yanılgılar bazen aileleri ve süreci psikolojik olarak olumsuz etkilerken bazen de yanlış teşhis ve bilinçsiz tedavilere neden olabilmektedir.

Her sorunda olduğu gibi önce nedenleri doğru bir şekilde belirlemek ve doğru kişilerin yardımıyla tedaviye başlamak önem arz etmektedir. Peki, yukarıda en genel hatlarıyla tanımladığımız infertilitenin nedenleri nelerdir? Kadınlarda ve erkeklerde infertilite oranı nedir?

Erkeklerde İnfertilite Nedenleri

Varikosel: Testislerdeki toplardamar genişlemesinin infertiliteye yol açabileceği düşünülüyorsa küçük bir operasyon ile düzeltilebilmektedir.

Sperm kanallarında tıkanıklık: Genellikle çeşitli enfeksiyonel rahatsızlıklar sonucu oluşan tıkanıklara kanalların ince oluşu ya da kist ve taşlar da neden olabilmektedir.

Vazektomi: Ülkemizde yaygın olmamakla birlikte, korunma yöntemi olarak sperm kanallarının cerrahi işlemle bağlanmasıdır. yeniden açılması mümkün olsa da sperm sayısını düşürebilmekte ve infertiliteye neden olabilmektedir.

Retrograd ejakülasyon: Genellikle mesane boynunun kapanmaması nedeni ile spermlerin, penisten dışarı atılmak yerine semenle birlikte mesaneye akmasıdır. Tedavi yöntemleri ise rahatsızlığın sebebine bağlı olup; kas egzersizleri ya da ilaçlarla tedavi edilebilmektedir.

İnmemiş testis: Doğumdan önce testis torbalarına yerleşmesi gereken testislerin inmemesi durumudur. İnfertilite nedeni ise vücut sıcaklığının altında bulunması gereken spermlerin, torbalara yerleşememesi ile vücut sıcaklığında kalmasıdır.

Kanser: Kanser tedavisinde kullanılan ilaçlar ve radyasyon, infertiliteye yol açabilmektedir.

Sigara ve alkol kullanımı, aşırı kilo, yüksek sıcaklığa maruz kalma ve yaş gibi etkenler de tek başlarına ya da yüksek oranda etkili olmasa da infertilite faktörleri arasında bulunmaktadır.

Kadın ve Erkekte İnfertilite Oranı

Toplumsal yanılgıların aksine, kadın ve erkekte infertilite oranı (değişkenler göz önüne alınmaksızın biyolojik olarak) eşit düzeyde olup %40’tır. %10’luk bir kısım çeşitli değişkenlerden oluşup ‘’kadın ve erkek ilişkili nedenlerden’’ meydana gelirken kalan %10’u ise bilinmeyen nedenler oluşturmaktadır.

Doğum kontrol ve korunma yöntemlerini bırakır bırakır bırakmaz çocuk sahibi olabileceğini düşünen çiftler ve en nihayetinde toplum, henüz infertilite teşhisi için çok erken olan ilk birkaç ayda bilinçsizce ‘’kısırlık teşhisi’’ koysa ve bir ‘’sorumlu’’ arasa da yeterli zaman ve detaylı bir inceleme olmaksızın infertiliteden söz edilemez.

Teşhis ve Tedavi Süreci

İnfertilite nedenleri kişiden kişiye ve çeşitli sebeplerle değişkenlik göstermekte olup teşhis ve tedaviler de bu sebepler doğrultusunda değişebilmektedir. Bu noktada atılabilecek en doğru ve bilinçli adım, doktorunuzla görüşmek olacaktır. Şikayet belirtilerinize bağlı olarak spermiyogram (semen analizi) ve diğer testler sizi en doğru teşhislere götürecektir. Kendi kendinize veya kulaktan dolma bilgilerle teşhis koymanız veya tedavi arayışına girmeniz fayda sağlamayacağı gibi zararla da sonuçlanabilir.

Burada infertilitenin en sık görülen nedenlerinden bahsettik ancak çok daha farklı etkenler söz konusu olabilmektedir. Zira küçükken geçirdiğiniz ateşli bir hastalıktan şu anki yaşam tarzınıza kadar infertiliteye neden olabilecek onlarca faktör sayılabilir. Bu nedenle en doğru teşhisi, sizi dinledikten sonra doktorunuz koyacak ve yine en doğru tedavi sürecini sizinle birlikte karar vererek doktorunuz belirleyecektir.

Her aşamada sizi çok iyi anladığımızı ve yalnız olmadığınızı belirttiğimiz ”Çocuk Sahibi Olmak İsteyenler” yazımızı da okuyabilirsiniz.

Sizlere stresten uzak, mutlu bir birliktelik ve sağlıklı nesiller yetiştireceğiniz bir aile dileriz.

Yorucu bir günün ardından eve geldiğinizde küvette, sıcak su içerisinde rahatça dinlenmek istediniz mi hiç? Ya da sıcak suyun gözenekleri açtığı düşüncesiyle cildinizi temizlemek ve ferahlatmak adına sıcak bir duş aldınız mı?

Aslında hepimizin hayat boyu haftada en az birkaç kez yaptığı bir şeyden bahsediyoruz: Sıcak suyla duş almak ve sıcak suyla dolu bir küvette zaman geçirmek. Her ne kadar bir süre rahatlatıcı gelse de sıcak su ile duş almanın özellikle erkek sağlığı üzerindeki etkileri o kadar da iç açıcı değil ne yazık ki. Bulunulan ortam sıcaklığı bile erkek üreme organlarını olumsuz etkilerken sıcak su ile doğrudan temasın nelere yol açabileceğini biliyor musunuz?

Sıcak Su ile Duş Alma ve Küvette Kalmanın Erkek Sağlığı Üzerinde Etkileri

Ülkemizde ve dünya genelinde yıllardır sürdürülmekte olan pek çok araştırma bulguları, sıcak suyun testislere ve dolayısıyla spermlere iyi gelmediğini açıklıyor. Nitekim fiziksel olarak bakıldığında erkek üreme organlarının (özellikle testislerin) dışarıda bulunmasının bir anlamı var: Vücut sıcaklığına göre daha soğuk bir ortamda bulunmaları gerekliliği.

Bu konuda gerçekleştirilen deney ve araştırmaların somut sonuçlarına yakından bakılacak olursa; sıcak suyla duş almayı veya küvette sıcak suda kalmayı bıraktıktan birkaç ay sonra 11 erkekten 5’inin sperm sayısında ciddi artış görüldüğü ve çok daha kısa bir süre içerisinde sperm hareketliliğinin %12-34 arasında arttığı belirtiliyor.

Androloji Uzmanları ve Ürologlar Bu Konuda Ne Düşünüyor?

Erkek üreme organlarının fonksiyonlarını en iyi şekilde yerine getirebilmesi için bir sıcaklık ortalaması bulunduğu (32°- 35°) ve bu ortalamanın çok üzerinde veya altında bir soğukluğun spermlere zarar verebileceği belirtilmektedir.

Yapılan çalışmaların neredeyse tamamı sıcak suyun sperm sayısındaki düşüşüne işaret ederken sperm kalitesi ve kısırlığa etkisi üzerinde hala çalışılmaktadır. Sheffield Üniversitesinden Androloji Doktoru Allan Pacey, durumu şöyle özetliyor:  ‘’Sıcak suyun spermlerin kalitesi üzerindeki etkilerine yönelik araştırmalar devam etmekle birlikte, üretkenliği konusunda hassas olan ve çocuk sahibi olmak isteyen erkeklerin soğuk su ile duş almasında fayda var.’’

Erkek sağılığı üzerine çalışmalar yürüten Amerikan Dr. Paul Turek, erkeklerin çok sıcak su veya sıcak su dolu küvette kalmayı azaltmaları durumunda IVF (halk arasındaki adı ile tüp bebek) ve diğer tedavilere de ihtiyaçlarının azalacağını belirtiyor.

Tüm bunların ardından, erkek sağlığı ve daha kaliteli bir yaşam için nelere dikkat edilebilir birlikte bakalım:

• Mesleki zorunluluklar veya sosyal yaşamın getirileri dahilinde de olsa vücudunuzu, özellikle üreme organlarınızı vücut sıcaklığının üstünde bir sıcaklığa maruz bırakmayın.
• Olabildiğince rahat edebileceğiniz kıyafetler giyin; aşırı sıcaklıkta ısı ayarını yapamayan testisler, kalitesiz sperm üretimi yapabilir.
• Obezite gibi yağlı gıda tüketimine bağlı hastalıkların genel anlamda insan sağlığının yanı sıra erkek sağlığını da olumsuz etkilediğini unutmamalı ve beslenme şeklinize dikkat etmelisiniz.
• Sıcak su ile duş almanın zararları kadar soğuk su ile duş almanın faydaları da mevcut. Erkek sağlığına yararlarının yanı sıra soğuk suyun cilt ve vücudun genelinde pek çok faydası bulunmaktadır.

Tüm baba adayları başta olmak üzere herkese sağlıklı ve kaliteli günler dileriz. Dünya Küvet Günü kutlu olsun!

Öncelikle Dünya Kahve Gününüz kutlu olsun. Her yıl 1 Ekim’de kutlanan ve dünya çapında kahve üreticilerinden kahve zinciri sahiplerine kadar en iyi kahveyi tüketicilere sunmayı amaçlayan kişi ve kuruluşları destekleyen Dünya Kahve Gününe özel size kahvenin faydaları ve kafeinin sperm üzerindeki etkisinden bahsedeceğiz.

Peki, dünya genelinde günde toplam 3 milyar bardak tüketildiği tahmin edilen kahvenin faydaları ve hayatımızda yeri nedir?

Bazen uykusuz geçireceğimiz gecelerimize hazırlık yaparken, bazen yakın arkadaşımızla sohbet ederken, bazen ise sadece zevk için tükettiğimiz kahvenin sağlımız üzerindeki etkilerini biliyor muyuz? Kültürümüzün yüzyıllardır en önemli unsurlarından olan kahveyi ne kadar bilinçli tüketiyoruz?

Kahvenin etkin maddesi olan kafeinin miktarı; tüketilen kahve çeşidi, pişirilme şekli ve kahve miktarına göre değişiyor. Etkisi ise diğer pek çok besin maddesinde olduğu gibi yaş, metabolizma ve cinsiyet gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösteriyor.

Kafeinin Erkek Sağlığı Üzerindeki Etkileri

Öğrencilerden iş insanlarına kadar toplumumuzda kahve tüketiminin en temel nedenlerinden birisi uyku açıyor olması. Bu bağlamda kahvenin faydaları arasında, kafeinin beyin üzerindeki etkilerine az çok hâkimiz. Peki, kahve ve dolayısıyla kafeinin erkek sağlığı ve sperm üretimine etkisini biliyor muydunuz?

Bu konuda, ülkemizde ve uluslararası alanda pek çok araştırma ve bilimsel makale bulunuyor. Spermlere doğrudan ya da dolaylı olarak etki eden kafeinin tüketiminde aşırıya kaçmak; sperm yoğunluğu ve sayısını olumsuz etkileyebiliyor.

Aşırı tüketilmesi durumunda kafein, tıpkı sigara veya uyuşturucu maddelerde olduğu gibi toksik (zehir) etki oluşturarak testesteron düzeyinde düşüşe ve buna bağlı olarak sperm kalitesinde olumsuzluğa neden olabileceği gibi semen parametrelerini ve fertiliteyi (üretkenliği) de negatif yönde etkiliyor.

Günlük Kafein Tüketim Miktarı Ne Kadar Olmalı?

Kafeinin faydaları ve riskleri üzerinde hala çalışılmakla birlikte yeterli miktarda tüketildiğinde vücutta performans destekleyici rol oynayabilmektedir. Her besin maddesi gibi kararında tüketilmesi gereken kafeinin miktarı, sağlıklı bir yetişkinde, günde 400 mg’ı (75 kg. ağırlığında bir birey için yaklaşık 5.5 mg/kg) aşmaması önerilmektedir. Erkek sağlığına ilişkin olarak ise az miktarda alınan kafein miktarı sperm hareketliliğini artırmaktadır. Normal spermlere oranla kafein tüketilmesine bağlı olarak sperm hareketliliği daha fazladır. Ancak bu durum sizi yanıltmasın çünkü kahvenin ve dolayısı ile kafeinin fazla tüketimi ters etki göstermektedir.

Sağlığını koruyan bilinçli tüketicilerin Dünya Kahve Günü kutlu olsun.