Tüm bireylerin AIDS başta olmak üzere cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı bilgi edinmesini, duyarlılık ve farkındalık kazanmasını umuyor; sizlere ve sonraki nesillere sağlıklı bir gelecek diliyoruz.

Ne Kadar Farkındayız?

Ülkemizde ‘cinsel yolla bulaşan hastalıklar’ (CYBH) denildiğinde büyük bir çoğunluğun aklına yalnızca AIDS/HIV gelmekte olup söz konusu kategoride düşündüğümüzden çok daha fazla hastalık ve virüs bulunmaktadır. Peki, ülkemiz ve dünya genelinde bu kadar sık görülen ve önemli hastalıklardan biri olan AIDS/HIV hakkında neler biliyoruz?

Edinilmiş Bağışık Yetmezliği: AIDS

HIV virüsünün ileri safhalarında ve önlem alınmadığı durumlarda gelişen AIDS, vücutta bağışıklık sistemini zayıf düşürerek hastalıklara ve kanser türlerine karşı korunmasız bırakmaktadır. Hastalığın yayılmasında ve genellikle son safhalarda teşhis edilebilmesindeki en önemli neden; yıllarca belirti vermeyen kuluçka süresidir. HIV virüsü taşıyan bir birey, herhangi bir belirti göstermeyebilir ve hatta ilk aşamalarda söz konusu virüs testlerle bile teşhis edilemeyebilir. Bu nedenle özellikle risk grubundaki bireyler (korunmasız cinsel temas, çok eşlilik, ortak enjektör kullanımı…) düzenli aralıklarla test yaptırmalıdırlar. Gebelik sürecinde ve doğum sonrası emzirme ile de anneden bebeğe geçebilmektedir. HIV virüsü ve AIDS için tedavi bulunmamakla birlikte, bireylerin yaşamını sağlıklı sürdürebilmeleri için çeşitli ilaçlar mevcuttur.

2015 yılı 30 Kasıma kadar 1.445 HIV, 80 AIDS vakası bildirilmiştir. Bu vakaların yüzde 14,7’si yabancı uyruklu olup,  yüzde 83’ü erkektir. 

TC Sağlık Bakanlığı

Peki, ülkemizde erkeklerin cinsel yolla bulaşan hastalıklara ilişkin bilgi düzeyi ne durumda?

Yapılan bir araştırma sonucunda; evli erkeklerinin büyük çoğunluğunun CYBH’ler ile ilgili bilgilerinin belli bir düzeyle sınırlı olduğu görülmüş olup, bu bilgi seviyesinin arttırılması ve doğru bilgi kaynaklarına erişim sağlamayı kolaylaştırmak için cinsel sağlık eğitiminin daha yaygın hale getirilmesi önerilmektedir.

AIDS’e zemin hazırlayan ve bireyleri risk grubuna taşıyan nedenler arasında; küçük yaşlarda cinsel ilişki yaşanılması, çok sayıda cinsel eşe sahip olunması, para karşılığı cinsel ilişkide bulunanlarla birlikte olunması, cinsel ilişki sırasında kondom kullanılmaması gibi birçok farklı faktörlerden kaynaklandığı bilinmektedir. Eğitim, toplumsal yanılgılar ve yanlış bilgilendirme gibi nedenleri içeren sosyo-demografik özellikler de AIDS başta olmak üzere cinsel hastalıkların oluşması ve yayılmasında etkili olmaktadır.

Veriler Ne Söylüyor?

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, her yıl bütün dünyada 340 milyon tedavi edilebilen ‘cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar’ (CYBE), milyonlarca tedavisi mümkün olmayan CYBE ortaya çıkmaktadır. Gelişmiş ülkelerde yapılan çalışmalar ve eğitimler bu sayıları azaltmakta ya da tedavi aşamalarını geliştirmekte ise de AIDS, dünya genelinde sayısal ve sosyal açıdan tehdit oluşturmaya devam etmektedir.

HIV/AIDS’in Bireysel ve Toplumsal Sonuçları

Diğer tüm hastalıklarda olduğu gibi burada da erken teşhis ve tedavi hayati boyutta önem arz etmektedir. Teşhis ve tedaviye geç kalınması durumunda, AIDS başta olmak üzere cinsel yolla bulaşan hastalıklar; kısırlık, enfeksiyon, kalp hastalıkları, kalıcı beyin hasarları ve hatta ölümle sonuçlanabilmektedir. Bu bağlamda, düzenli olarak kontroller gerçekleştirmenin yanı sıra kendinizde veya partnerinizde bu hastalıklara ilişkin bir belirti fark etmeniz durumunda doktorunuzla iletişime geçerek gerekli testleri yaptırmalısınız.

Belirtiler yıllarca saptanamasa ve tedavi aşaması her ne kadar gizli tutulsa da öncelikle bireyin psikolojisi başta olmak üzere aile yaşantısı ve toplumda kendini konumlandırması gibi sosyal gereklilikler de ciddi bir sorun teşkil etmektedir.

Aile ve toplumun değerli bir parçası olarak her birey, ilk önce kendi sağlığından sorumludur. Cinsellik gibi hayatımızın büyük bir bölümünün oluşturan ve yalnızca kendimiz için değil karşı taraf ve nihayetinde toplumun geneli için önem arz eden bir kavram söz konusu olduğunda ise ekstra hassasiyet gösterebilmeliyiz.

Sağlıklı ve mutlu günler dileriz.